Doğumu takip eden günlerden başlayarak 18 yaşına varıncaya değin, çocuklarda cerrahi girişim gerektiren hastalıkların tanısı, ameliyat öncesi, ameliyat ve ameliyat sonrası dönemleriyle ilgilenen bilim dalıdır. Son yıllarda US aracılığı ile erken tanı konulabilen doğumsal hastalıklar ve anne rahminde gerçekleştirilebilen ameliyatlar nedeniyle ilgi alanı genişlemiştir.
Çocuk cerrahisi doktorları, ortalama altı yıllık bir eğitimi takiben uzmanlık alanlarında çalışmaya başlarlar. Yenidoğan döneminden başlayarak ergenliğe uzanan süreç içerisinde durmadan büyüyen, gelişen insan vücudu her döneme uygun farklı özellikler taşır. Yine farklı yaş gruplarına özgü hastalıklar ve durmadan değişen beslenme gereksinimi nedeniyle tanı ve tedavide erişkinlerde görmeye alışık olduğumuz yöntemlerden tamamen farklı bir yol izlenir. Örneğin; ağızdan beslenemeyen erişkin bir hastanın saatler boyunca serum almaması hastalığın seyrini fazla etkilemezken, aynı koşullar altındaki bir çocuk hastada yarım saatlik bir gecikme bile hayati tehlikeye yol açabilmektedir. Benzer şekilde kullanılan antibiyotik dozları, verilen anestezi biçimi, kullanılan cerrahi aletlerin niteliği ile çocuk hastanın dokularının çok daha nazik oluşu, çocuk cerrahisinin başlı başına özellik gösteren bir branş olduğunun kanıtıdır.
Çocuk cerrahisinde hangi hastalıklar tedavi ediliyor?
- Doğumsal anomaliler (yemek borusunun-midenin-ince veya kalın bağırsakların tıkalı olması, kalbin-bağırsakların bir kısmı veya tamamının-mesanenin dışarıda olması, kol ve bacaklar, el ve parmaklarda rastlanan yapışıklık, eksiklik veya fazlalıklar)
- Doğumdan başlayarak ortaya çıkan nefes darlığı, ağızdan köpük gelmesi, kusma, kaka yapamama veya kaka kaçırma, idrar yapamama veya idrar kaçırma, kanlı kaka yapma
- Doğumdan başlayarak ileriki yaşlarda kasıkta, göbekte ve karında görülebilen fıtıklar
- Bir veya her iki testisin keseye inmemiş olması
- Torbada veya kasıkta görülen içi su dolu kistler
- Torbada ağrılı, kızarık şişlik
- İdrarını pipisinin altından veya üstünden yapma
- Sünnet derisinin yapışık olması
- Tekrarlayan idrar yolları enfeksiyonuna yol açan böbrek ve idrar yolları hastalıkları veya taşlar
- Göğüs kafesinde veya sırtta şekil bozuklukları
- Boyunda eğrilik
- Boyunda zaman zaman tekrarlayan ağrılı veya ağrısız akıntılı şişlikler, guatr
- Baş, boyun ve vücudun hemen her yerinde kırmızı ben şeklinde veya yaygın olarak görülebilen hemanjiom olarak adlandırılan iyi huylu tümörler
- Karaciğer, dalak, böbrekler, böbrek üstü bezleri, mide, bağırsaklar, mesane gibi organlar başta olmak üzere, kitle ile ortaya çıkabilen çocukluk çağı iyi huylu tümörleri ve kanserleri
- Karın ağrısı, yüksek ateş, bulantı, kusma gibi bulgularla seyreden başta apandisit olmak üzere doğumsal veya sonradan ortaya çıkabilen bütün karın içi iltihaplanmalar
- Araç içi veya dışı trafik kazası, yüksekten düşme, çarpma, silahla yaralanma ve benzerleri gibi durumlarda acil veya daha sonra yapılan müdahaleler